Ítarlega hefur verið fjallað um atburði haustsins 2021, sem leiddu til afsagnar formanns KSÍ og stjórnar um mánaðamótin ágúst/september. Boðað var til aukaþings sem fram fór 1. október þar sem kjörin var stjórn til bráðabirgða, sem starfaði fram að ársþingi KSÍ í febrúar.

Allar fundargerðir stjórnar eru aðgengilegar á vef KSÍ.

Á fundi stjórnar KSÍ í lok ágúst var samþykkt að setja á laggirnar starfshóp „til að leiða vinnu með utanaðkomandi fagaðilum til að endurskoða öll viðbrögð við kynferðisbrotum og ofbeldi innan knattspyrnuhreyfingarinnar“. Hópurinn skilaði tillögum til KSÍ í byrjun október „varðandi vinnulag, viðhorf og menningu“. Fram voru lagðar fjórar tillögur og undir hverri tillögu nokkrar leiðir til að ná markmiði hverrar tillögu. Vinna við sumar af tillögunum var þegar komin af stað.

Tveir faghópar voru skipaðir í september hjá ÍSÍ og KSÍ sem höfðu það hlutverk að skoða ferla, vinnubrögð og heimildir til aðgerða hjá samböndunum. Áætlað er að niðurstöður liggi fyrir í mars.

Stjórn KSÍ fór þess á leit við ÍSÍ í september að sett yrði á stofn nefnd til að gera úttekt á viðbrögðum og málsmeðferð KSÍ vegna kynferðisofbeldismála sem tengdust leikmönnum í landsliðum Íslands. Nefndinni var ætlað að fara yfir þá atburðarás sem leiddi til afsagnar formanns og stjórnar KSÍ og bregðast við ásökunum um þöggun. Þá átti nefndin að taka sérstaklega til athugunar hvort einhverjar þær aðstæður séu uppi innan KSÍ sem hamla þátttöku kvenna í starfi þess. Þetta var gert í tengslum við fullyrðingar sem fram hafa komið í opinberri umræðu um að KSÍ væri karllægt og fráhrindandi fyrir konur. Í því sambandi yrði skoðað hvort skipulag KSÍ eða aðrir þættir í starfseminni hafi verið hamlandi fyrir þátttöku kvenna í starfinu.

Í nefndinni áttu sæti Dr. Hafrún Kristjánsdóttir, sálfræðingur, Kjartan Bjarni Björgvinsson, héraðsdómari, sem jafnframt var formaður nefndarinnar og Rán Ingvarsdóttir, lögfræðingur. Nefndin skilaði af sér lokaskýrslu í byrjun desember og kynnti niðurstöðu sína á blaðamannafundi í höfuðstöðvum ÍSÍ.

Úttektarnefndin komst að þeirri niðurstöðu að vitneskja hafi verið innan KSÍ um alls fjórar frásagnir um að leikmenn eða aðrir sem starfa fyrir hafi beitt kynbundnu eða kynferðislegu ofbeldi á árunum 2010 – 2021. Nefndin telur ljóst að KSÍ hafi brugðist við í þremur þessara mála, annaðhvort með því að leikmaður var sendur heim úr landsliðsverkefni eða því að viðkomandi starfaði ekki aftur fyrir KSÍ.

Það er jafnframt niðurstaða nefndarinnar að upplýsingar sem þáverandi formaður KSÍ veitti fjölmiðlum og almenningi í ágúst sl. um vitneskju KSÍ af frásögnum um ofbeldismál hafi verið villandi, enda var formaðurinn á sama tíma með á borði tilkynningu frá starfsmanni KSÍ um alvarlegt kynferðisofbeldi gagnvart tengdadóttur starfsmannsins. Yfirlýsingarnar samræmdust heldur ekki vitneskju um eldri tilkynningu um kæru á hendur öðrum leikmanni vegna ofbeldis.

Úttektarnefndin telur ekki efni til að fullyrða að framganga stjórnar, framkvæmdastjóra eða annarra starfsmanna KSÍ í málinu beri almennt einkenni þöggunar- og/eða nauðgunarmenningar umfram það sem gerist í íslensku samfélagi. Fyrir liggur að stjórnarfólk, framkvæmdastjóri KSÍ og starfsfólk sem kom að málinu gerði verulegar athugasemdir við þær yfirlýsingar sem formaður lét frá sér fara.

Að öðru leyti telur nefndin ekki forsendur til að fullyrða að fyrir hendi séu atvik í formannstíð Guðna Bergssonar sem beri sérstök einkenni þöggunar- og nauðgunarmenningar. Úttektarnefndin hefur t.d. engin gögn fundið eða aðrar vísbendingar fengið sem gefa til kynna að KSÍ hafi boðið kæranda í máli sem kom til kasta KSÍ í mars 2018 þagnarskyldusamning eða komið með öðrum hætti að slíkum tilboðum. Þá telur nefndin sig ekki hafa neinar forsendur til að álykta að KSÍ hafi með einum eða öðrum hætti reynt að aftra því að málið kæmi til meðferðar hjá lögreglu eða latt kæranda frá því að leita réttar síns í málinu.

Úttektarnefndin gerir athugasemd við að Geir Þorsteinsson, þáverandi formaður KSÍ, hafi árið 2016 leitað til almannatengils í kjölfar þess að hann frétti af því að lögregla hafi verið kölluð að dvalarstað landsliðsmanns vegna grunsemda um heimilisofbeldi.

Þrátt fyrir að konur séu í miklum minnihluta bæði á skrifstofu KSÍ og í stjórn sambandsins telur nefndin ekki unnt að draga þá ályktun af viðtölum og þeim gögnum sem stuðst hefur verið við að einhverjar þær aðstæður séu uppi innan KSÍ sem hamli þátttöku kvenna í starfi sambandsins. KSÍ starfar hins vegar innan hins alþjóðlega knattspyrnuheims þar sem hallað hefur á konur frá upphafi, líkt og í mörgum öðrum íþróttum, og tekjur af karlaknattspyrnu eru margfaldar á við tekjur af kvennaknattspyrnu.

Úttektarnefndin telur ljóst að KSÍ hefur beitt sér með virkum hætti á síðustu árum til að jafna aðbúnað karla- og kvennalandsliða. Þó er ekki hægt að líta framhjá því að hlutfall kvenna sem starfa innan knattspyrnuhreyfingarinnar er lágt og ekki í takt við hlutfall kveniðkenda. Þá hefur KSÍ einnig gripið til fjölmargra aðgerða til að auka hlut kvenna innan hreyfingarinnar sem hafa gengið misjafnlega vel en ljóst er þó að stór skref hafa verið stigin í rétta átt á síðustu árum.